Het ‘beste’ zorgstelsel bestaat niet (OECD, 2025)

Auteur

Piet Stam

Publicatiedatum

9 september 2025

Gewijzigd

28 september 2025

Samenvatting
Volgens de OECD (2025) verschilt de efficiëntie van zorgstelsels sterk, ook tussen stelsels die op elkaar lijken. Dit betekent dat gerichte aanpassingen binnen een zorgstelsel de voorkeur verdienen boven grote hervormingen van het hele stelsel.
Illustratie

Resultaat

Deze conclusie is gebaseerd op dit onderzoeksresultaat:

  • de efficiency van zorgstelsels varieert sterk, zowel tussen als binnen vergelijkbare zorgstelsels (binnenvariantie: 60%; tussenvariantie: 40%)

  • grafisch weergegeven, in bovenstaande figuur, zie je deze grote binnen- en tussenvariantie terug voor acht clusters van vergelijkbare zorgstelsels👆

Aanbeveling

Deze geconstateerde grote binnen- en tussenvariatie benadrukt het belang van gerichte, contextspecifieke hervormingen boven een ‘one-size-fits-all’ aanpak. Twee mogelijke aanknopingspunten voor zulke contextspecifieke hervormingen:

🎓 Financiele prikkels voor zorgaanbieders om de zorgkwaliteit te verbeteren blijken te correleren met betere prestaties van zorgstelsels

🎓 Sterkere eerstelijnszorg (i.e. continuiteit van zorg, poortwachtersrol en financiële prikkels om zorgkwaliteit te vergroten) blijkt te correleren met een lagere kans op vermijdbare ziekenhuisopnames

Methode

💻 Dit onderzoeksresultaat volgt uit een zgn. DEA-analyse van leeftijdsgestandaardiseerde sterftecijfers (ASMR)

️📇 De zorgstelsels zijn op basis van de volgende criteria gegroepeerd👇

Disclaimer

Er kunnen geen causale uitspraken worden gedaan op basis van deze onderzoeksresultaten (tip: let daar ook op in andere studies over dit thema)

Citaat

BibTeX citaat:
@online{stam2025,
  author = {Stam, Piet},
  title = {Het “beste” zorgstelsel bestaat niet (OECD, 2025)},
  date = {2025-09-09},
  url = {https://www.pay4performance.nl/},
  langid = {nl-NL},
  abstract = {Volgens de OECD (2025) verschilt de efficiëntie van
    zorgstelsels sterk, ook tussen stelsels die op elkaar lijken. Dit
    betekent dat gerichte aanpassingen binnen een zorgstelsel de
    voorkeur verdienen boven grote hervormingen van het hele stelsel.}
}
Citeer dit werk als:
Stam, Piet. 2025. “Het ‘beste’ zorgstelsel bestaat niet (OECD, 2025).” September 9, 2025. https://www.pay4performance.nl/.